Merhabalar,
Ülkemizde kar topu gibi büyüyen bir ilginçlikler silsilesi sürerken gündemi “insanın entellektüel gelişimi” olan batı ülkelerinde verilen eğitim hakkında deneyimlerimi paylaşmaya karar verdim. Keyifli okumalar.
Amerikan filmlerinde gördüğümüz “çok çalışırsan destek sana gelir” yorumunun para sever Amerika’da artık geçerli olmadığını öğrendikten/sindirdikten sonra yönümü Avrupa’ya, Hollanda’ya çevirdim. Aradan aylar geçtikten sonra Avrupa ve Hollanda’da edindiğim deneyimlerimi Amerika’daki deneyimlerim ile karşılaştırarak anlatmaya karar verdim.
Amerika’dan Ayrılmak
“Fırsatlar ülkesi” Amerika’ya vardığımda, okul eğitimimi karşılayabileceğim sürdürülebilir bir yol bulmak ilk hedefim olmuştu. Kafamdaki “başarılı öğrenci” tanımını gerçekleştirirsem okuldan bursu koparırım diyordum. İlk dönemimde alanımda çalışan iki laba girdim iki proje bitirip bir makale yayınladım ve ortalamamı yüksek tuttum. Sırada okuldan bursu almak vardı.
Okulun çeşitli departmanlarıyla bir çok görüşme yaptıktan sonra COVID dönemindeki azaltılan burslardan etkilenmemem sağlandı. Bu sayede okuldan aldığım burs, bir miktar da olsa arttırıldı fakat okul ücretinin tamamını karşılayacak bir burs değildi. Türkiye’deki ekonomik durumun kötüleşmesiyle beni destekleyen sivil kişilerden aldığım bursum da kesilmişti. Hayallerim o anda yıkıldı. Amerika’da belli bir süre tutunmaya çalışsam da “doğru zamanda pes etmek” cümlesindeki doğru zamanın o an olduğuna karar verdim. Yönümü daha ekonomik olan Avrupa’ya çevirme kararı aldım.
Hollanda’da Okula Başlamak
Kendimi geliştirmek istediğim alanda en iyi Avrupa ülkelerinden olan Hollanda’yı seçtim. Türkiye’den aldığım lise diplomam (Hollanda için yetersiz) ve Amerika’dan aldığım dersleri saydırarak “Hollanda’da üniversiteye başlayabilir” onayımı aldıktan sonra Amerika’ya kıyasla çok kolay sayılabilecek bir şekilde kabul mektubumu aldım.
Amerika’ya gidip okula başlayabilmek için vize başvurunuzu kendiniz yapıyorsunuz fakat Hollanda’da bu başvuruyu okul sizin yerinize yapıyor. Biz Türkiye’ye çok daha uzak olan Amerika’ya kıyasla Hollanda’ya olan uçak biletleri aynı okul masrafları gibi çok daha uygun.
Bilim Nerede Yapılır?
Bu sorunun cevabı çok basit: “Amerika”. Büyük üniversitelerin birbirleriyle bağlantısı, laboratuvar sayıları, proje çeşitliliği, araştırmaya ayrılan maddi kaynak ve ders çeşitliliği açık ara farkla bilimin Amerika’da yapıldığını bizlere söylüyor.
Türkiye eğitim sistemine (ölümüne ders çalıştırma) alışan bir öğrenci, sınav ve ezber odaklı çalıştığı için Amerika’da başarılı olması çok kolay. Sınavlar dışında Amerika’da başarı elde etmek derste verilen ödevleri yapmanıza bağlı. Bu ödevler ders notunuzun büyük bir oranını kapsıyor ve sizleri sınavlara hazırlıyor. Amerika’ya gitmeden önce yoğun ödev bombardımanına hazırlıklı olmanız iyi olacaktır. Sayısal derslerin bir kısmı hariç her ödev kompozisyon yazmanızı gerektirecek.
Avrupa’da karşılaştığım eğitim ise hem Türkiye’den hem Amerika’dan çok farklı. İlk başlarda bu duruma alışmam zaman aldı ve bu süreçte oldukça zorlandığımı belirtmek istiyorum. Problem odaklı bir çalışma sistemleri var. Burada eğitimin büyük bir oranı gerek hocalarla gerek öğrencilerle ders konularını tartışmakla geçiyor. Ayrıca dersler yoğun kişisel çalışmalar gerektiriyor. Okuldan çıksanız dahi dersler peşinizi bırakmayacak. Aldığım laboratuvar (özellikle kimya) derslerinde elinizi kirletmekten çekinmemeniz gerektiğini söylemeliyim. Türkiye’nin aksine ve daha ilk günden laboratuvar önlüğü, gözlüğü, eldiveni ve ihtiyacınız olabilecek her türlü teçhizatı sizlere sağlayacaklar. Daha önce hiç görmediğim kimya oyuncaklarını nasıl kullanmam gerektiğini bir maymunun arkadaşına bakarak ceviz kırmayı öğrenmesi gibi öğrendiğim o günleri hayatım boyunca unutmayacağım.
Ekonomik Yönü
Amerika’da eğitim ateş pahası ve eğitimin başlarında burs bulabilen kendini çok şanslı saysın ve bunu yedi gün kutlasın. Uluslararası öğrencilere sunulan burslar çok az ve eğitim bu öğrencilere daha da pahalı. Hollanda’da eğitim çok daha uygun. Yaşam masrafları da aynı şekilde çok çok daha uygun, en başta kira ücretleri. Bunun yanında ekonomik durumunuzun yetersiz olduğunu kanıtlarsanız bulunduğunuz şehirin belediyesinden kira yardımı dahi alabiliyorsunuz. Yine de Hollanda’daki eğitim ücretsiz değil, yurt dışında okumak istiyorsanız daha uygun seçenekleri değerlendirebilirsiniz. Örneğin İtalya. Masraflar ve okul ücretleri ülkelere ve okullara göre değişiklik gösteriyor. Dolayısıyla gerek bir ülke belirlemek gerekse üniversite seçmek konusunda internette bol bol araştırma yapmanız gerekecek.
İnsanlar, Kültür ve Sanat
Okullar tarafından yayınlanan istatistik raporlarına göre Amerika’daki okulumun yaklaşık %10’u uluslararası öğrencilerden oluşurken Hollanda’da bu oran yaklaşık %60’a kadar çıkıyor. Bu neden önemli? Okullar bunu neden gururla duyuruyor? Dünya’nın her yerinden öğrenci toplamak komünitenize inanılmaz bir çeşitlilik yaratıyor. Yani çok çeşitli kültürden insanlar tanıyorsunuz ve bu size daha geniş bir bakış açısı sunuyor. Avrupa’da bulunduğum süre zarfında şunu farkettim ki Avrupa içindeki ülkeler arasında geçiş inanılmaz kolay. İnsanlar çalışmak, gezmek ve eğitim görmek için trene atlayıp başka ülkelere gidebiliyorlar. Bu ne müthiş bir fırsat, çok imrendim. Amerika’daki okulumda kampüse gömülmüştüm sadece Umut hocamla (Umut Yıldız’a burdan selamlar) görüştüğümüzde keşfe çıkabilmiştim. Avrupa’da olduğum süre içerisinde birçok yere gitme fırsatım doğdu ve bu fırsatları iyi değerlendirdiğime inanıyorum. Birçok sanat ve kültür müzesi gördüm ve oradaki insanlarla tanıştım sanata verilen değer beni çok etkiledi. Bir müzik ve sanat tutkunu olarak Avrupa’da, kendim gibi sayısız insanla tanışma fırsatım oldu. Birlikte müzik yaptık. Gururla söylüyorum Hollanda’daki arkadaşlarım, müzik enstrümanları çalan, birden fazla dil konuşabilen (İngilizce’yi saymıyorum, onu herkes akıcı konuşuyor) ve resim yapan insanlardan oluşuyordu. Amerika ise bu durum çok farklıydı. Hollywood filmlerinde gördüğümüz o özgür ve çeşitli tarzdaki Amerikan insanlarıyla pek karşılaşamadım, herkes normal olmaya çalışıyordu diyebilirim. Sözün kısası bu başlıkta Avrupa, Amerika’ya fark atmış oldu.
Şimdilik benden bu kadar, umarım yararlı ya da en azından keyifli bir okuma olmuştur.
